Κάθε φορά που ένα βιβλίο διαβάζεται, γεννιέται ένα διαφορετικό έργο. Γιατί το έργο που προκύπτει είναι ένα αδιάλυτο μείγμα του βιβλίου που έγραψε ο συγγραφέας και των φαντασιώσεων, των επιθυμιών, του γούστου και όλου του διανοητικού και συναισθηματικού υποστρώματος του αναγνώστη. Ένα βιβλίο έχει πάντα δυο δημιουργούς: αυτόν που το γράφει κι αυτόν που το διαβάζει.
Μισέλ Τουρνιέ
Ο μαθητής για να εμπλακεί στην αναγνωστική διαδικασία θα πρέπει να αναγνωρίζει στο λογοτεχνικό κείμενο ιδέες ή και γεγονότα που υπάρχουν στο δικό του πλαίσιο βιωμάτων ή εμπειριών. Κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης αναπτύσσεται ένας διάλογος μεταξύ του αναγνώστη και του συγγραφέα, ο οποίος αφορά τα πρόσωπα ή τα δρώμενα του αφηγήματος. Έτσι, το ενδιαφέρον του προκαλείται και παραμένει αμείωτο καθ? όλη την ανάγνωση, καθώς προσπαθεί να γεμίσει τα νοηματικά χάσματα που σκοπίμως αφήνει ο συγγραφέας, ώστε να μπορέσει ο αναγνώστης/ μαθητής να προβάλλει σε αυτό τον εαυτό του ή να ταυτιστεί με τον ήρωα ή με περισσότερους ήρωες ή να αναγνωρίσει μέσα σε αυτό το λογοτεχνικό έργο δικές του δράσεις ή σκέψεις . Όπως αναφέρει ο Marcel Proust «στην πραγματικότητα ο αναγνώστης την ώρα που διαβάζει , είναι αναγνώστης του εαυτού του». Από την άλλη πλευρά, ο Wolfgang Iser επισημαίνει ότι η διάψευση (ή η επαλήθευση, θα μπορούσαμε να προσθέσουμε) των αναγνωστικών προσδοκιών αποτελεί τη βασική αιτία της αναγνωστικής δραστηριοποίησης.
Για να επιτύχει ο εκπαιδευτικός την πρόκληση του ενδιαφέροντος των μαθητών του για την ανάγνωση λογοτεχνικών βιβλίων, θα πρέπει να ενεργοποιήσει τη δημιουργία και την ανάπτυξη κινήτρων σε αυτούς, ώστε να συνειδητοποιήσουν ότι τα βιβλία αυτά δεν πραγματεύονται θέματα ξένα προς αυτούς, αλλά στην ουσία περιγράφουν την ίδια τη ζωή με έναν τρόπο ελκυστικό και ιδιαίτερο.
Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να τονιστεί η κατάλληλη επιλογή λογοτεχνικού βιβλίου ή κειμένου, μέσα από το οποίο θα διαφαίνονται οι εμπειρίες των μαθητών και θα υπάρχουν ενσωματωμένες οι κοινωνικές και πολιτισμικές δομές μέσα στις οποίες δραστηριοποιούνται και διαμορφώνονται ως προσωπικότητες.
«Εάν ένας αναγνώστης ανταποκριθεί θετικά σε ένα λογοτεχνικό έργο, αυτό σημαίνει ότι κατάφερε να προσαρμόσει τα στοιχεία του έργου, έτσι ώστε να αποδίδουν τον δικό του τρόπο ζωής», αναφέρει ο Holland, θέλοντας να υπερτονίσει την αναδημιουργία των προσωπικών ζητημάτων ταυτότητας μέσα από την ανάγνωση των λογοτεχνικών κειμένων.
Στην ημερίδα, αφιερωμένη στην καλλιέργεια της φιλαναγνωσίας, που πραγματοποιήθηκε στις 28 Μαρτίου 2016, στο Δημοτικό Σχολείο Αμφίκλειας, με βασική εισηγήτρια τη συγγραφέα και εικονογράφο Λιάνα Δενεζάκη, οργανώθηκε ένα workshop για τους εκπαιδευτικούς. Έτσι, οι εκπαιδευτικοί, αξιοποιώντας το παιδαγωγικό υλικό "Κάθε φορά...μια ιστορία" Κάρτες Δημιουργικής Αφήγησης, έφτιαξαν μέσα από συνεργατικές στρατηγικές τη δική τους ιστορία και την εικονογράφησαν.
Η καλλιέργεια της φιλαναγνωσίας πρέπει να είναι μία επινοητική και ευφάνταστη διαδρομή. Αν οι μαθητές βιώνουν συναισθήματα επιτυχίας κατά τη διάρκεια της αναγνωστικής διαδικασίας, τότε θα μετατραπούν σε δια βίου αναγνώστες. Αξίζει να προσπαθήσουμε μαζί με τους μαθητές μας να γίνουμε συνοδοιπόροι και εμπνευστές τους σε αυτό τους το εγχείρημα!!
Οι εκπαιδευτικοί κατάφεραν, έστω και για λίγη ώρα, να αισθανθούν δημιουργικοί και πρωτότυποι σαν παιδιά!!!
Ζωή Κρόκου